मेडिकल मुक्तक संग्रह भाग : १

मुक्तक 1:

हे WHO! 

दुनिया हेर भनी आँखा नचाइदेउ बरु 

screeningगरेर भएनि जचाइदेउ बरु 

Vision2020ले धान्दैन हाम्रो पुस्तालाई 

प्रेममा अन्धो हुनेको आँखा बचाइदेउ बरु

मुक्तक  2:

समय के हो, exam ले बताउन थालेछ ।

 किताबको थुप्रोले दिमाग तताउन थालेछ ।

 खाने समय त मिल्दैन, stress उत्तिकै,

 epigastric pain ले सताउन थालेछ ।।

मुक्तक  3:

सधै भोलिभोलि भन्दै,पछि सराएर हुन्न । 

चाडै नहोस् भन्दै,आत्तिएर कराएर हुन्न ।

 राम्रोprepareगरेर,अबexamदिइन्छ, 

हिम्मत गर सबै जना,सधै डराएर हुन्न । 

मुक्तक 4:

तन्काए बरु नाताको डोरि,छिन्न सकिन

 दुखमा रमाउन सिके,खुशी किन्न सकिन 

हो! Dactylography पनि पढेको छु मैले

 तर,स्वार्थी यो दुनियाँमा मान्छे चिन्न सकिन

 मुक्तक 5:

ज्यानको बाजि राखेर,तिम्रैमाया गरुला बरु 

सकुशल मान्छे,mortuary मै झरुला बरु

 प्रेमलाई Disaster मानी Manage गरे 

Traige गर्दा Black zoneमा नै परुला बरु

मुक्तक  6:

जिवित हैन, लासको मात्र मन छुनेछौ तिमी 

आखा रुझाइ मलाईनै अंगाल्दै हुनेछौ तिमी 

हुन्छ! तड्पाएर नै मारे हुन्छ बरु मलाई

 autopsyमा मुटुभरी माया देखि रुनेछौ तिमि 

मुक्तक 7:

ComMedमा blindness पढ्न लाइयो आजै।

 Cataract,GlaucomaकोDataपाइयो आजै। 

सबैभन्दा बढीPrevalenceतLoveको होला, 

प्रेममा कति अन्धो भए,Data चाहियो आजै।

मुक्तक 8:

शंका नगरी मेरो कुराको भर परेको भए 

misunderstandingचुपचाप टरेको भए

 multifactorial causeले सम्बन्ध बिगृयो

 सपृन्थ्यो होला,Prim.Preventionगरेको भए

मुक्तक  9:

आफुलाई नै आफ्नो माया नलाएर होला

 एकपलपनि नछुट्टिने कसम नखाएर होला

 deaf childत बोल्न जान्दैन,बोलि नसुनेर

 मैले माया गर्न नजानेको,माया नपाएर होला

 मुक्तक 10:

न प्रशंसा गर्छु,न कुरा काट्न सक्छु । 

न मन दिन्छु,न अरुसंग साट्न सक्छु । 

एकदमैDilemmaको Phaseमा छु, 

न झर्न चाहान्छु,न माथी आट्न सक्छु ।। 

मुक्तक 11:

कहिलेकाही देखभेट हुदा मन जलाएर आउछ 

काटेको बोटले झन् मिठोफल फलाएर आउछ 

re-emerging natureको छ तिम्रो माया, 

eliminate गरिसकेपछि फेरि पलाएर आउछ।

 मुक्तक 12:

किताबकोBedमा चढिरछु सुत्न बिर्सेर 

कलमकोPillowमा लडिरछु सुत्न बिर्सेर

 insomniaहुन्छ,चाहेर पनि निद्रा पर्दैन

 हो!Robotले जसरी पढिरछु सुत्न बिर्सेर

 मुक्तक 13:

तिम्रो मनमा छाएको अनुभव कहिल्यै भएन 

बाचा कसम खाएकोअनुभव कहिल्यै भएन 

साचो माया गर्दा,Occult Love गर्थेउ

 तिमी प्रत्यक्ष माया पाएकोअनुभव कहिल्यै भएन

मुक्तक  14:

पढिरहेको आफ्नो गति बिचमै रोक्न भन्दा। 

अनायासै पढाइको यत्रो बोझ बोक्न भादा। 

Robbins Patho बरु पढ्न सजिलो थियो, 

ComMed का National Plan घोक्न भन्दा।

मुक्तक  15:

अघि बढ्दै थियौ,तिमी फर्केर हिड्यौ 

सम्झाउदै थिए म,उल्टै झर्केर हिड्यौ

 अचानो सम्झ्यौ क्यारे,चोट कयौ दियौ

 antibioticदिनुपर्ने,नुन छर्केर हिड्यौ 

मुक्तक 16:

प्रमाण खोज्दै,चारैतिर आँखा नचाएर आउ 

मलाइ लगाएका सबै दोष आफै पचाएर आउ 

macropsia मा झै सबै कुरा बढाएर देख्छौ

 post. uveitisहोला,एकचोटी जचाएर आउ

 मुक्तक 17:

तड्पाएर यो मुटुमा आगो जलाइ दिन्थ्यौ। 

III CN palsyगराइLPSगलाइ दिन्थ्यौ। 

हो!ptosisमा झै आँखा खुल्न मान्थेनन् 

जब काखमा राखी कपाल चलाइ दिन्थ्यौ।

मुक्तक   18:

समय खेर नफालम भन्दै बुद्दी साचिराछ 

पढ्ने क्षमता कति छ भन्दैIQजाचिराछ

 हो!Squintपढ्दै छु,symptomपनि हेर्दै 

पढ्दा पढ्दै दिमाग संगै आँखा नाचिराछ 

मुक्तक 19:

निदाउदै किताबमा नै घिसृन्छु सधै । 

उठेपछिexamसम्झी तर्सिन्छु सधै ।

 पढ्न पनि यति गहिराइमा पढ्छु नि, 

केtopicपढिराछु भन्ने नै बिर्सन्छु सधै ।।

मुक्तक  20:

सबैभन्दा ठूलो चोट त मैले पाएको छु 

ShockभएरAdrenalineलाएको छु 

मुटुमा लागेको पिढा त मलाइ सोध बरु 

३००बर्ष साथ दिने साथी गुमाएको छु 

मुक्तक 21:

ventilatorमा बसेर आजसम्म टिकेको छु 

तिम्ले देको चोटकोbandageझिकेको छु 

माफ गर!अब तिम्लाइ खुसीराख्न सक्दिन

 समय संगै रमाएर,म पनि हास्न सिकेको छु

मुक्तक  22:

Hot Fomentn माग्दा,आगो बाल्दियौ तिम्ले 

Dark Gogs लाएथे,त्योपनि फाल्दियौ तिम्ले 

आखामा सजाउदाCorneal Ulcerगरायौ 

Atropineखोज्दा,Steroid हाल्दियौ तिम्ले

मुक्तक  23:

समयनै यहि होभन्दै जोपनि पढ्न थाल्छ 

खान सुत्न बिर्सेरtableमानै सड्न थाल्छ 

अरुबेला भगवान कहिल्यै सम्झन्नन होला 

जबexamनजिकिन्छ,आस्था बढ्न थाल्छ

मुक्तक  24:

आसुआउने गरिआखामा सर्न सक्छौ तिमि 

 Moodअनुसारअन्तै पनि झर्न सक्छौ तिमि

 Chlamydiaको जस्तैpropertyछ तिम्रो 

जहाँ राखिदिएपनि ठिक्क पर्न सक्छै तिमि 

मुक्तक 25:

पहिरो मुनिरिसको,सधैमलाइ पुरेर बस्छौ 

suffocationहोलाभन्दैमलाई कुरेर बस्छौ 

तिम्लाइthyroid eye diszछ झै लाग्छ 

dalrymple signमा झै,मलाई घुरेर बस्छौ

मुक्तक  26:

उडि हिड्ने तिमी एक्कासि झरेझै गर्छौ 

कहिलेकाही त मेरैloveमा परेझै गर्छौ

 तिम्रोमायाlight house signझै लाग्छ 

घरीघरी मात्र एकदमै माया गरेझै गर्छौ

मुक्तक 27:

यत्रोबेर निदाएर टारिदिए,networkनभएर 

निन्द्रानै साझमा सारिदिए,networkनभएर 

criminal abortionको मुद्दाचलाउ अब 

अनगिन्तीमुक्तक मरिदिए,networkनभएर

मुक्तक  28:

examको attendanceमा Aनलाए पुग्छ 

viva दिने बेला आफ्नो पालो नआए पुग्छ 

हरेक medicoको लक्ष्य यहि होला सायद, 

answerभन्न परै जाओस्,गाली नखाए पुग्छ 

मुक्तक 29:

कसैलाई नसिकाइ,answerछेक्थे होला
सबैलाई जितेर1stPosnमा टेक्थे होला
 syllabusको प्रश्नमा खाली जान्छ पेपर,
 उसकोबारे प्रश्न सोधे,उपन्यास लेख्थे होला

मुक्तक  30:
आफ्नानै मेरालागि साढेसात जस्तो बने 
euprohiaहुने रक्सीकोमात जस्तो बने 
शुभचिन्तक सबैलाईpronator palsyरैछ 
आशिर्वाददिने हातहरु,धारेहात जस्तो बने 

मुक्तक 31:
खुट्टा तान्न मेरै,सबैजना जुट्दारहेछन्
 फकाउदै आफ्नैले सबैकुरा लुट्दारहेछन्
आशीर्वाद दिन हात अनगिन्ती उठेथे
निहुरिदा म,semi proneमा उठ्दारहेछन्

मुक्तक  32:
आफ्नो मुटु तिम्रोमा सराएर गल्ती गरे
नपग्लिने ढुङ्गालाई कराएर गल्ती गरे
मान्छे प्रेममाअन्धो हुन्छन् सुनेको थिए
म झन्enucleationनै गराएर गल्ती गरे

मुक्तक 33:
मेरा मनका चोटहरु गन्न चाहेनौ तिमि
सम्झाउदै ठिक हुन्छभन्न चाहेनौ तिमि
भित्र भित्रै कुराहरु गुम्सिएर पाकेथ्यो
 I&Dगर्ने surgeonबन्न चाहेनौ तिमि

मुक्तक  34:
पहिले जस्तो तिम्रैलागी मर्दिन आजकाल।
असम्भव कुराको पछि पर्दिन आजकाल।
आफ्नो जिन्दगीमा सपना पनि केही छैनन्,
त्यसैले त REM sleep गर्दिन आजकाल।।

मुक्तक 35:
चन्द्रमा बन्यौतिमि,धर्तिमा झार्न सक्दिन
 बोलिले ठिक्कपार्छु,मनलाई टार्न सक्दिन
abortionगराउन त पेशाले दिदैन
 शब्दमा जन्माउछुfeelings,मार्न सक्दिन

मुक्तक  36:
देउता पुजे तरआफ्नैज्ञान पुज्न सकिन
 पढ्न पढे तरज्ञानलेआफु रुझ्न सकिन
 dark circleले पुरैआँखा ढाकिसक्यो
 नसुतेर कीallergic rhinitisले बुझ्न सकिन

मुक्तक 37:
अरुcaseघडी हेर्दै,औंला भाच्न थाल्थे म 

earकोcaseआयो भने नाच्न थाल्थे म 

मनपर्ने कलरpearl whiteथियो तिम्रो 

त्यसैले त सुरुमैTMबाट जाच्न थाल्थे म

 

मुक्तक  38:

बिश्वासगर्दै तिम्रोसामु टक्क परेरबस्थे

 केभैराछ तिम्लाईभन्दै छक्क परेरबस्थे 

semecarpus anacardiumदिदो रैछौ

 मभनेlove biteसम्झेर मक्ख परेरबस्थे 

मुक्तक 39:

कलिला फुल चडाउदैमा मागेको पुग्नेभए 

मनमा आस्था बडाउदैमा मागेको पुग्नेभए

 leprosyलगोस् मलाई,madarosisभओस् 

झरेका आखी भौ उडाउदैमा मागेको पुग्नेभए

 

मुक्तक  40:

तरंग सानो दिए,तर फिर्ता ठुलै छाल पाए 

बिरामी मैले पारे,भन्दै अनायासै गाल पाए 

ओठ मिलाउदाdyspneaहुन्थ्यो तिम्लाई, 

obstructed DNSरैछ,पछि चाल पाए 

मुक्तक 41:

मान्छेएकातिर मनअन्तै गएको हुनसक्छ 

व्यबहारएउटा मनमाअर्कै रहेको हुनसक्छ 

कसैले एकोहोरोहेर्दा लाइनहान्या नसोच्नु 

उसलाईlagophthalmousभएको हुनसक्छ

 

 मुक्तक 42:

न टाढिनसक्छु,न नातागास्न नै सक्छु

न अंगाल्नसक्छु,न मायामास्न नै सक्छु 

VIInerve palsyजस्तै गरायौं तिम्ले 

न रुनसक्छु,न राम्रोसंगहास्न नै सक्छु 

मुक्तक 43:

टुक्राटुक्रा छ मन तर कसैलाई भनेको छैन 

कती ठाउमा टालेको छु भनी गनेको छैन 

डाक्टरको कमजोरी कि इन्जिनियरको 

मनको रोग जाच्ने,आजसम्म केही बनेको छैन

 

मुक्तक  44:

थाहै नपाई मेरोदिलमा पसेको छौ तिमी। 

मैले बुन्या मायाजालमा फसेको छौ तिमी।

 EEG,ECG,USGमा के नै देखिन्थ्यो र, 

मनमा नै गएर सुटुक्क बसेको छौ तिमी।

 

मुक्तक  45:

दुखी यो आत्मालाई थमाउन जानिसके | 

साथी छ,उसकै हात समाउन जानिसके |

 वास्तविक जिबनमा त दु:ख नै दु:ख छ, 

त्यसैले euphoria मै रमाउन जानिसके | |

 

मुक्तक  46:

साथी बनेर भएपनि याद घटाइदिए पुग्छ

 withdrawalको phaseकटाइदिए पुग्छ 

toxicityमा जस्तो,naloxoneबन्नु पर्दैन 

methadone बन,मेरो बानी हटाइदिए पुग्छ

 

 मुक्तक 47:

MIमा morphineझै,खास बन्यौ तिमि। 

 CPRमा दिएको जस्तो,सास बन्यौ तिमि।

 जिन्दगी देखि हरेस खाइसकेको मान्छे म, 

तिमी आयौं rehabगर्यौ,आश बन्यौ तिमि।। 

मुक्तक 48:

हासो मात्र हैन,आशु नबगेको के जीन्दगी 

कहिले काहिँ त,दुख नसहेको के जीन्दगी 

ECGको readingपनि त सिदा हुदैन नि, 

बाचेको छु,तलमाथि नभएको के जीन्दगी

 

 मुक्तक 49:

निदाउ तिमी भन्दै, लोरि गाउन सकिन । 

तिम्रो सपनामा पनि म आउन सकिन । 

पढ्दा circadian rhythm नै बिर्सिए, 

के दिन, के रात केहि पत्तो पाउन सकिन ।। 

मुक्तक 50:

मनमा तिमि,अन्तै सपना बुन्न सक्दिन 

मनकाकुरा सबैभन्छु,मनमै थुन्न सक्दिन 

deafnessको cause,तिमि हुनु पर्ने,

 तिमिसंग कुरागर्दा,कसैको सुन्न सक्दिन

 

मुक्तक  51:

दुई मन एकैठाउमा,जोर्न खोज्यौ तिम्ले 

हामीबिचको पर्खाल,फोर्न खोज्यौ तिम्ले

 prof misconductको केस हाल्छु,

 consentनली मेरोमन,चोर्न खोज्यौ तिम्ले 

मुक्तक 52:

तिम्रो त्यो मुटु,माग्नु न चोर्नु बनायौ 

मनमा नाम,मेट्नु न कोर्नु बनायौ 

foreign body बनेर आयौ तिमि, 

respi obstructगर्यौ,बाच्नु न मोर्नु बनायौ।

 

मुक्तक  53:

नजिक हैन टाढाको जस्तो भनाएर छाड्यौ 

ओभानो खोज्दा तिम्ले पानी खनाएर छाड्यौ 

ASOM जस्तो भथ्यो मन,नचलाए हुन्थ्यो 

आधा उपचार गर्यौ,OME बनाएर छाड्यौ 

मुक्तक 54:

हेर्ने दृस्ठि फरक होला,सिन एउटै थियो

 गुज्रेको क्षण फरक होला,दिन एउटै थियो 

अघिपछि समयमा छुट्टाछुट्टै ज्ञान पायौं 

तर knowledgeको जिन एउटै थियो

 

मुक्तक  55:

अनायासै तिम्रो याद,तनमा गुन्जिन्छ 

हरेक शब्द शब्द मेरो,मनमा गुन्जिन्छ 

केरोग लाग्यो कुन्नि,tinnitus भैराछ, 

नसुनेनी तिम्रो आवाज,कानमा गुन्जिन्छ 

मुक्तक 56:

गरुँगो भै शिर झुक्न थाल्यो । 

भरिएर निदार फुक्न थाल्यो । 

आज अल्लि बढी पढिएछ क्या, 

आहिले टाउको पो दुख्न थाल्यो ।

 

मुक्तक  57:

कसैलाई थाछैन हामी बीच लुकेको कुरा

 उपचार खोज्दै म तिमिसामु झुकेको कुरा 

आज मुलुकी ऎनले पनि न्याय दिन सकेन 

grievous injuryमै परेन मनदुखेको कुरा 

मुक्तक 58:

MBBSले,

 भगवानकोआस्था भने मनबाट झिकाएन 

भुतप्रेतकोआस्था चाहिँ मनमा टिकाएन 

कत्रोकत्रो ठूलो रोगको बारेमा सिकियो 

जन्मिनुनै उपचार नभएको रोग सिकाएन

 

मुक्तक  59:

हल्कासंग पढे,दिमाग कहिल्यै रेटिन 

पढाईको तिर्खा यो,प्यास चाहिँ मेटिन 

तर diazepamको त के कुरा गर्छै,

 किताब भन्दा sedative अरु भेटिन 

मुक्तक 60:

आफुलाई नै आफ्नो माया नलाएर होला

 एकपलपनि नछुट्टिने कसम नखाएर होला 

deaf childत बोल्न जान्दैन,बोलि नसुनेर

 मैले मायागर्न नजानेको,माया नपाएर होला