परिक्षाको प्रेसर सक्काएर, धेरै महिना पछि बल्ल बिदा पाएको थिए । यो बिदामा यो गर्छु, त्यो गर्छु भनेर धेरै सोचेको थिए । परिक्षाको बेला भएर होला, मस्तिष्कमा धेरै कुरा खेल्थे, आफैलाई भुलाउन भएपनि बिदामा के गर्ने योजना बनाएर बस्थे । मनमा खेलेका धेरै योजनाका बिच, एउटा प्रमुख प्राथमिकतामा थियो - क्रान्ति !
क्रान्ति, नेपाली उपन्यास, लेखक: डा. सुदिप अर्याल । बागलुङमा कार्यारत युवा डाक्टर । पछिल्लो केही महिनामा अप्रत्यक्ष रुपमा चिनेको थिए । फेसबुक र टुइटर मार्फत । विशेषगरी "डि एस ओ यान" र "ओर्ड वारियर" बाट । क्रान्ति उपन्यासको चर्चा साथसाथै वहाँ कै ब्यक्तिगत पोस्ट र कमेन्ट हरुले । डाक्टरले, अझ युवा डाक्टरले लेखेको उपन्यास भनेपछि युवा बर्गलाई लक्ष्यित गरेर, उपन्यासमा मेडिकल साहित्यको पनि प्रयोग गरेको हुनुपर्छ भन्नेमा पुर्ण आशावादी थिए । त्यसैले त परेको थियो प्रमुख प्राथमिकतामा ।
सकियो परिक्षा, बन्द भए टेक्स्ट् बुकहरु । खोलिए, उपन्यास र अन्य अतिरिक्त किताबहरु । सबैभन्दा सुरुमा, प्रमुख प्राथमिकतामा रहेको "क्रान्ति" । क्रान्ति उपन्यासको शीर्षक भनेपछि बिसयमाबस्तु पनि त्यही क्रान्ति अर्थात् परिवर्तनको सेरोफेरोमा घुमेको हुनुपर्छ भन्ने लागेको थियो । फेरि युवा डाक्टर, मेडिकल साहित्यलाई पनि उत्तिकै स्थान दिएको हुनुपर्छ भन्ने लागेको थियो । मेडिकल क्षेत्रमा परिवर्तन हो कि भन्ने पनि कताकता सोचेको थिए । तर, मेडिकल क्षेत्रमा धेरै परिवर्तन गर्नु पर्ने त थियो, तर त्यो क्रान्ति बरु माहाभारतको कथा जस्तो बन्थ्यो, उपन्यास बन्ने भन्दा । त्यसैले के होला, कस्तो क्रान्ति होला भन्ने उत्सुकता थियो । अनि बिसयबस्तु कसरी, कता मोडिएको छ भन्ने खुल्दुली । त्यही खुल्दुली मेटाउन, सुरु गरे उपन्यास क्रान्ति ।
पाठक भएर पढ्दा पनि एउटा कमजोरी छ मेरो । प्रमुख पात्र को छ भन्ने थाहा नपाइन्जेल उपन्यासको भाब बुझ्न हम्मेहम्मे पर्छ । त्यही समस्या भोग्नु पर्यो यो उपन्यासमा पनि, सुरुका केहि पेज पढ्दा सम्म । त्यसले त झन् उत्सुकता बढेको पनि थियो । उपन्यासको प्रस्तुतकर्ता भनेको "म" पात्र भन्ने बुझेपछि, "म" पात्र को होला ? कसले प्रस्तुत गरिरहेको छ भन्ने बुझ्न दौडाउदै थिए अँखा उपन्यासका पानामा । केही पेज पढिसकेपछी बल्ल थाहा भयो प्रमुख पात्र लेखक आफै हुनुहुदो रहेछ भन्ने । त्यसपछि झन् उत्सुकता जाग्यो । अप्रत्यक्ष रुपमा भनेपनी चिनेको मान्छेले प्रस्तुत गरेको बिसयबस्तु भनेपछि पढ्न झन् रमाइलो लाग्यो । ठाउँ परिवेश पोखरा नै भएपछि, सेरोफेरोमा घुलमिल हुन समय लागेन । बिचबिचमा मेडिकल शब्दहरु साहित्यिक रुपले छिराउदा अझ रमाइलो लाग्थ्यो ।
पढ्दै गरे उपन्यास, बढ्दै गए पानाहरु, दौडिदै गए आखाहरु, अक्षर-अक्षरमा । डुब्दै गए म कथामा, हराए साहित्यमा । यति सम्म डुबे कि, आफैलाई पोखराका पब हरुमा रामाउदै गरेको पाउन थाले । क्रान्ति संग प्रत्यक्ष भेट भएको कल्पनामा हराए । आफ्नो भबिस्य पनि त्यस्तै हुनेवाला थियो, करिब २/३ बर्ष पछि, यहि पोखराको सेरोफेरोमा, उस्तै दैनिकी, उस्तै साथीहरू, र उहीँ "डाक्टर साब" भन्ने उपनाम । त्यसैले प्रस्तुतकर्ता को ठाउमा आफुलाई राखेर कल्पना गर्न खासै गाह्रो भएन । र रमाउदै गए उपन्यासको कथामा । डुब्दै गए बिसयबस्तुमा । यति सम्म डुबे कि प्रमुख पात्र क्रान्ति कस्तो रहेछ भन्ने उत्सुकता जागेर, "क्रान्ति पाण्डे" भनेर फेसबुकमा सर्च गरे । "भिके थेरापी" भन्ने विकिपेडियामा सर्च गर्न पुगे, नभेटेपछि "भिके स्पिच थेरापी", "भिक्टर-क्रान्ति थेरापी" भनेर सुद्द सर्च गरे । "अल्वयेज फर यु नेपाल" भन्ने गित युटुबमा खोजे । नभेटेपछि बल्ल ख्याल गरे, यो त उपन्यासको कथा पो हो । काल्पनिक होला भन्ने बल्ल दिमागमा आयो । त्यसपछि बल्ल उपन्यास पढेको मजा आयो । आफू कल्पनामा डुबेर, यथार्थमा हराएको हुदा । लेखक प्रती पनि छुट्टै सम्मान आयो, उपन्यासको कथा, बिसयबस्तु यथार्थ शैलीमा ढाल्न सफल भएकोमा ।
किशोर अबस्थाको मनोबिज्ञान लाई उतारिएको यस उपन्यासमा, जुन क्रान्ति गर्न खोजियो, त्यो अहिलेको समयको माग छ । हो ! बिकास गर्नु पर्छ सोचाइ, बराबर मान्नु पर्छ छोराछोरी । त्यहा भने जस्तै शिक्षित समुदाय बाटै थालिनु पर्छ यो परिवर्तन, यो लैंगिक भेदभाव विरुद्धको क्रान्ति । सबै अभिभावक, क्रान्तिको ड्याडी मम्मी जस्तै हुनु पर्छ, अनि बल्ल सम्भब छ अहिलेको समयको माग, यो परिवर्तन, यो क्रान्ति ।
No comments:
Post a Comment